Nếu nơi nào của kiến trúc cũng bằng phẳng êm mượt, thuận hướng hòa khí, thì há chẳng phải công việc tạo dựng nơi sinh chốn ở của nhân gian đối với người kiến trúc sư thuận buồm xuôi gió lắm hay sao. Song, sự thế chẳng bao giờ dễ dãi, không va chổ này thì cũng vấp chổ kia. Mấy khi có được nơi nào có thể trọn vẹn đủ đường để ta thẳng tay phóng bút. Một kiến trúc sống nảy sinh bao giờ cũng cần những tính toán trọn bề tỉ mỉ để làm sao cho con người sống bên trong ấy có thể an tâm trú ngụ và ngơi nghỉ cho ngày dài tháng rộng mãi về sau. Và kiến trúc hôm nay là kiến trúc của những “lạ lẫm” trong kết cấu lẫn bố cục của một không gian sống. Và hẳn nhiên những “lạ lẫm” ấy không phải là những cố ý để thể hiện hay “chịu chơi”, mà đơn giản chỉ bởi vì đó là những gì cần phải có để không gian sống “dễ thở” và “sáng tỏ” hơn đối với cả gia đình vào những ngày nắng lớn hay mưa sa.

Kiến trúc:             Hill House

Hạng mục:           Sửa chữa

Thiết kế:              Andrew Maynard

Tọa lạc:                Melbourne, Victoria, Australia

Hoàn thiện:          2012.

Lẽ thường đất nhà có cao dị ngược khác thường với nhân gian, thì dân sinh cứ việc san cán ủi bằng cho đẹp, cho phẳng đặng đổ móng đắp nhà cho yên. Song, dường như gia đình nhỏ này chưa bao giờ mang ý nghĩ sẽ dời trời chuyển đất như vậy. Rồi tự trong tâm nảy sinh sẽ sống chung với địa hình như thế. Dẫu nắng nóng mưa buông thì vẫn cứ “chèo chống” như vậy bao năm. Chỉ đến khi nhà nhiều hơn những người, cũng cần lắm không gian phù hợp cho người trẻ, thì nơi sống ấy hẳn nhiên đến lúc phải sửa chữa cho hợp người hợp cảnh.

Ngôi nhà cũ thuộc phần dưới nằm sâu trong khoảng đất nhô, mặt tiền hướng ra đường về phía Bắc. Chính vì nằm lệch hướng mặt trời, ngôi nhà cũ hiếm khi đón được nắng ấm vào những ngày đông và hấp thụ nhiệt vào nhà suốt những ngày hè. Và khoảng sân sau lẫn trước luôn là những bóng mát lại bỏ dở không tận dụng. Thế nên, ta hiểu được không gian mới đã mang đến không gian hoàn toàn trái ngược với không gian cũ như thế nào. Và khoảng nhô hữu ý của phần trên ngôi nhà vô tình được xem như phần hiên che nắng cho phần bên dưới và cũng tự nó tạo nên vẻ đẹp lạ kỳ khôi cho kiến trúc mới.

Kiến trúc mới kiến tạo thêm không gian sống mới nơi tầng thứ hai của ngôi nhà, được kết nối với không gian bên dưới qua chiếc cầu thang xoắn trục đứng hiện đại. Song khác với ngôi nhà cũ, nơi không gian mới cao hẳn trên đồi có thể đón trọn ánh sáng cho những ngày đông và giảm nhiệt cho không gian bên dưới và những ngày hè. Và với kiến trúc dạng hộp nằm trên cao này, không gian sống và những tiện ích được gia tăng nhiều hơn. Trên mô đất cỏ xanh, các thành viên đã có thể chọn cho mình một góc yên tĩnh trong lành để nhâm nhi những cuốn sách tâm huyết. Và cũng bởi nằm cao hơn hẳn, phần nhà trên đồi còn có thể tận dụng được cảnh quan của những ngôi nhà xung quanh.

Và cũng ở không gian kiến tạo mới này, khu sân sau được lựa chọn làm trung tâm ngôi nhà và các tiện ích theo đó được kiến tạo dần bao bọc xung quanh. Và ấy cũng là không gian dành cho những hoạt động thư giản hay ăn uống cùng gia đình. Điểm thú vị là không gian ấy được bao quanh những cây xanh bóng mát.

Không như thiết kế hàng rào cao 1m thông thường, ngôi nhà mới sử dụng 2m chiều cao cùng độ rộng 1m cho hàng rào mới và hướng hoàn toàn đón nắng trời, mang đến nhiều hơn không gian tiện ích cho ngôi nhà đông thành viên.

Khu nhà bếp trở thành điểm rộng cửa đón khách chơi nhà đầu tiên chứ không phải là không gian của phòng khách như ta vẫn thường thấy. Cùng với rất nhiều những thay đổi, ngôi nhà mới thực sự thay đổi hoàn toàn hướng mặt tiền của mình. Để có thể vào nhà, cư dân không đi vào từ hướng đường chính như cũ nữa mà phải rẽ vào lối bên cạnh.

Khép lại những gì ta thấy, kiến trúc dung hòa được một môi trường “khập khiểng” hẳn nhiên cũng cần phải “tiến hóa” đủ đường đầy hướng để làm sao có thể tận dụng được những tiện ích tự nhiên ban tặng vào không gian sống. Và ngôi nhà đẹp theo nét riêng tự nhiên của mình hôm nay là những minh chứng để ta có thể cảm nhận được sự thích nghi đa dạng của kiến trúc muôn màu với thiên nhiên kỳ thú.

Xem thêm: KHÔNG GIAN THƠ GIỮA RỪNG CÂY TRÁI
Nhà vườn Wirra Willa- NGỌC IN BÓNG HỒ